هر آن چیزی که برای ساخت و تجهیز مرغداری باید بدانید
در این مطلب به اصول طراحی، ساخت و تجهیز مرغداری بر اساس جدیدترین استاندارد های روز دنیا خواهیم پرداخت.
مرغداری از دیرباز تاکنون یکی از مشاغل بسیار مهم در کشور ما تلقی شده است. در سالهای اخیر و با گسترش کم آبی ها و افزایش چشمگیر مناطق خشک و بیابانی، کشاورزی با چالش های مختلفی روبرو شده است. همین عامل بسیار مهم در بسیاری از مناطق کشور باعث شده که کشاورزی به سمت رشته هایی متمایل شود که در آن آب کمتری مصرف میشود. مرغداری و گلخانه داری از این رو یک از راه حل های بسیار مناسب است.
در کنار این مطلب و به طور کلی وضعیت تولید فراورده های مبتنی با تولیدات طیور از دیرباز در کشور ما پر رونق بوده و ایران همواره یکی از بزرگترین کشور های تولید کننده گوشت سفید و تخم مرغ در منطقه بوده است. بزرگترین مناطقی که بیشترین مرغداری های کشور را در خود جای داده است را میتوان به استان گلستان، مازندران، گیلان، خراسان، خوزستان، تهران، اصفهان، شیراز و تبریز اشاره کرد.
شاید تا اینجا با اهمیت مرغداری در کشور به طور مختصر آشنا شده باشیم؛ سوال مهمی که در اینجا مطرح است این است که چه میزان از مرغداری های کشور ما بروز و اصولی طراحی و ساخته میشوند؟
اصلا اصول استاندارد و درست در ساخت و تجهیز مرغداری چیست؟ در این مطلب قصد داریم تا به ابعاد مختلف در طراحی و ساخت سالن های مرغداری بپردازیم.
مناسب ترین مکان ساخت و تجهیز مرغداری چیست؟
بهترین مکان احداث مرغداری جاییست که بتوان اصول مرتبط با پرورش طیور را در آن به بهترین شکل رعایت کرد. مطمئنا زمین هایی که مرغداران قصد ساخت و تجهیز مرغداری را دارند نمیتواند تمام موارد استاندارد را دارا باشند و معمولا تجربه نشان داده که محدودیت هایی در هریک از آنها دیده میشود. اما شما نباید نگران این مطلب باشید. مطمئن باشید هر اندازه که بتوانید این استاندارد ها را در ساخت و تجهیز سالن مرغداری خود پیاده کنید خوب است.
جهت گیری مناسب سالن مرغداری به چه صورت است؟
قبلا به این صورت بود که طول سالن های مرغداری باید در جهت شرق به غرب و عمود بر جهت وزش باد ساخته شود، که این دلایل برای آن ذکر میشد:
- جهت گیری اول باعث جلوگیری از تابش مستقیم نور خورشید بر طیور می شود.
- جهت گیری دوم نیز باعث برخورد باد به پشت سالن و تهویه بهتر در فصل زمستان خواهد شد.
ولی امروزه به جای شرقی غربی بودن سالن لازم است جهت باد غالب منطقه را در نظر گرفت. با توجه به اهمیت تهویه مرغداری امروزه برای جهت گیری ساخت و تجهیز مرغداری به باد غالب منطقه بیش از پیش توجه میشود. این مطلب کمک شایانی به هواکش ها و سیستم تهویه میکند.
برای انتخاب مکان سالن مرغداری موارد زیر را در نظر بگیرید:
- زمین محل ساخت مرغداری باید در جایی در نظر گرفته شود که از نظر زیست جوندگان ( انواع موش ) عاری یا بسیار کم و محدود باشد. (موش در مرغداری)
- وجود حصار در اطراف سالن ها و دیگر تاسیسات، به منظور جلوگیری از ورود حیوانات و افراد متفرقه الزامی است.
- فاصله مناسب از منطقه شهری را داشته باشد.
- شرایط جغرافیایی و آب و هوای منطقه مورد نظر را حتما مد نظر داشته باشید؛ چرا که در انتخاب تجهیزات و نوع مصالح بسیار موثر است.
- جهت وزش باد برای ایجاد تهویه مناسب در سالن.
- از اینکه منطقه رطوبتی و دره و سیل گیر نیست حتما مطمئن شوید.
- دسترسی به جاده به راحتی امکان پذیر باشد.
- حداقل فاصله دو تا سالن مرغداری باید ۲۵۰ متر باشد.
ما در مطلب چرا باید به مکان احداث ساختمان فارم مرغداری توجه کنیم؟ به طور کاملتر به این موارد پرداخته ایم. مطالعه آن را به شما توصیه میکنیم.
مرغداری ها به چند دسته تقسیم می شوند؟
مطلب مهم دیگری که قبل از احداث و ساخت مرغداری باید به آن توجه کرد نوع سالن مرغداری است. مرغداری ها به انواع مختلفی تقسیم میشوند که هر کدام از آنها ویژگی های منحصر به فرد خود را دارد. از مهمترین سالن های مرغداری میتوان به مرغداری پرورش مرغ گوشتی، پرورش مرغ مادر، پرورش پولت تخم گذار و … اشاره کرد. هرکدام از این مرغداری ها از نظر ابعاد، تجهیزات و امکاناتی که نیاز دارند با هم متفاوت اند. پرورش مرغ با توجه به نوع طیور پرورشی میتواند در بستر، در قفس و یا در آشیانه ها یا لانه های تخم گذاری انجام شود. برای اطلاع از انواع سالن های مرغداری و ویژگی های پرورش سالن های مختلف به لینک زیر مراجعه نمایید.
مناسب ترین ابعاد برای ساخت و تجهیز سالن مرغداری چیست؟
برای هر مرغ گوشتی به ۰٫۱ متر مربع از فضای کف نیاز داریم. برای هر مرغ تخم گذار به ۰٫۲ متر مربع از فضایی که برای تخم گذاری مناسب است، نیاز داریم. در نتیجه ابعاد مناسب مرغداری با توجه به تعداد مرغ های تخم گذار موجود در سالن برآورد می شود.
طول مناسب مرغداری چیست؟
طول استاندارد برای ابعاد مرغداری، حداقل ۷۵ متر می باشد. اما بهتر است طول سالن با توجه به تعداد طیوری که در آنجا نگهداری خواهند شد، تعیین شود. در نتیجه این اندازه میتواند متغیر باشد.
عرض مناسب سالن های مرغداری چیست؟
استاندارد ترین اندازه برای عرض سالن مرغداری، ۱۲ متر است. اما اگر عرض سالن ها با توجه به آب و هوای آن منطقه تعیین شود، بسیار سودآور تر است. به عنوان مثال در مناطق گرمسیری باید حداکثر عرض سالن بین ۸ تا ۱۰ متر باشد. اگر از این مقادیر بیشتر شود، تهویه هوای گرم در قسمت میانی سالن به خوبی صورت نمی گیرد. در نتیجه باید از فن های بیشتری برای تهویه سالن استفاده کنید.
ارتفاع مناسب سالن مرغداری چیست؟
ارتفاع مناسب لبه ی سقف سالن از زمین بین ۲٫۵ تا ۳ متر است. ارتفاع وسط سقف ۰٫۵ متر بیشتر است (اگر ارتفاع لبه ی سقف ۳ متر است، وسط سقف ۳٫۵ باشد). در صورت استفاده از قفس در سالن، تعداد ردیف و نحوه ی چیدن قفس ها تعیین کننده ارتفاع می باشد.
در مطلب بهترین ابعاد ساخت و تجهیز سالن مرغداری به مواردی که در بالا اشاره شد به طور کامل تر اشاره شده است. مطالعه آن را پیشنهاد میکنیم.
تهیه نقشه اصولی مرغداری
از آنجایی که كار با موجود زنده كاري بسيار حساس است، رعايت نكته هاي مربوط به سالن و مدیریتی ملموس تر است. عدم توجه به نکته های مربوط به ساختمان و همچنین پرورش خیلی سریع روی طیور تاثیر می گذارد و اینگونه سهل انگاری ها باعث ایجاد تنش، شیوع بیماری و در نهایت افزایش تلفات می شود. پس طراحی نقشه ساخت و تجهیز مرغداری میتواند بسیاری از مسائلی که بعدا ممکن است مرغدار با آن روبرو شود را از بین ببرد.
جانمایی ساختمان سالن مرغداری در زمین، جانمایی تجهیزات اعم از آبخوری ها، دانخوری ها، سیستم های گرمایشی، سیستم های تهویه و … از اهمیت بالایی برخوردار است که پیش از ساخت و تجهیز مرغداری باید به آن توجه کرد. در مطلبی که در زیر آمده است اهمیت شبیه سازی سالن مرغداری را بیان کرده ایم. با شبیه سازی سالن مرغداری میتوان بسیاری از پارامتر های مهم سال مثل سرعت جریان هوا در سالن مرغداری، ظرفیت دقیق سالن مرغداری، میزان سوخت مصرفی سالن مرغداری، و سایر مسائل این چنینی را پیشبینی کرد و از اشتباهات ممکن جلوگیری به عمل آورد.
شبیه سازی سالن مرغداری پیش از ساخت و تجهیز آن
استاندارد های سالن مرغداری چیست؟
به طور کلی جهت رعایت استانداردهای مرغداری باید به سیستم کنترل دما، کیفیت هوا، سیستم کنترل نور، سیستم کنترل رطوبت، کیفیت تجهیزات پرورش توجه کافی داشته باشید. همچنین در این خصوص باید وسواس زیادی داشته باشید چرا که پرورش مرغ با اینکه بسیار سودمند و زود بازده است ولی به مراتب نیازمند مراقبت های ویژه ای می باشد. چرا که با کوچکترین بی دقتی ممکن است تاثیرات خطرناک با افزایش با کاهش دما و یا تاخیر در واکسیناسیون و … به راحتی باعث تلفات گله میشود.
موارد زیر، جزو مهمترین استانداردهای مرغداری گوشتی هستند:
- سالن مرغداری گوشتی باید به اندازه کافی عایق باشد و طول و عرض و ارتفاع استانداردی داشته باشد. (مطالعه بیشتر)
- سیستم دانخوری و آبخوری در سالن های پرورش مرغ گوشتی باید به میزان متناسب تعبیه شود تا جوجه ها بتوانند به خوبی آب و دانه بخورند و رشد کنند. (معرفی مناسب ترین آبخوری ها و دانخوری ها)
- در سالن مناسب برای نگهداری مرغهای گوشتی، باید تجهیزاتی مانند هیتر، پد کولینگ، مه پاش، هواکش و پنجره ورودی هوا ( ایر اینلت) قرار داشته باشد تا هوای سالن به خوبی تهویه شود و در گردش باشد. دمای محیط هم باید متناسب با فصل تنظیم شود و در فصل تابستان و زمستان، در درجه استاندارد قرار داشته باشد. (تهویه صحیح در مرغداری ها)
- دیوارها و سقف های سالن مرغداری گوشتی باید عایق باشد تا سرما و گرما به داخل محیط وارد نشود. همچنین باید سقف و دیوار محکم بوده و بدون درز باشد (جهت جلوگیری از رسوب آلودگی ) تا خطری پرندگان داخل سالن را تهدید نکند.
- دیوارها و کف سالن مرغداری را باید به گونه ای پوشش داد تا ضدعفونی کردن و نظافت آن به راحتی انجام شود؛ مثلا می توان از بتن یا سیمان با عیار بالا برای پوشش کف سالن استفاده کرد تا به راحتی تمیز شود. (شرایط استاندارد بستر مرغداری)
- در درون محیط سالن مرغداری گوشتی، باید از تجهیزات روشنایی و لامپهای مناسب استفاده کرد تا نور محیط به خوبی حفظ شود. سیم کشی داخل سالن هم باید به صورت کاملا حرفه ای و ایمن انجام شود تا خطراتی مانند برق گرفتگی و آتش سوزی پیش نیاید. (۸ نکته مهم در سیستم نور مرغداری)